የሻዕቢያ “የተሀድሶ” ስትራተጂ አካሄዱና አንደምታው

የሻAቢያ “የተሀድሶ” ስትራተጂ Aካሄዱና Eንደምታው

Aክሊሉ ወንድAፈረው

ሜይ 22፣ 2015

በAቶ Iሳያስ Aፈወርቂ የሚመራው Aስመራ ላይ የተሰየመው የሻAቢያ መንግሥት ለ 23

ዓመታት የተከተለውን Aካሄድ Eንዳላዋጣው በመገንዘብ ይመስላል በተወሰነ ደረጃ ለየት

ያለ ገጽታን ለማሳየት Eና ራሱን Aለሳልሶና የሰላም Aባወራ ሆኖ ለመቅረብ በመሯሯጥ ላይ

ይገኛል። ይህ ምን መልክ ይዞ ነው የሚራመደው? ለሀገራችን Iትዮጵያስ ምን Eንደምታ

Aለው? የሚለው የዚህ ጽሑፍ ዋና Aላማው ነው።

የAቶ Iሳያስ Aፈወርቂና የሸAቢያ የኩርፊያና የማን Aለብኝ ዓመታት

Aቶ IሳAስ Aፈወርቂ Eና ድርጅታቸው ሸAቢያ Aስመራ ላይ Eንደመንግሥት ከተሰየሙ

በሁዋላ ስለራሳቸው Eጅግ የተጋነነ Eይታ ይዘው ነው ያካባቢውንም ሆነ Aለም Aቀፉን

ህብርተሰብ የተቀላቀሉት። በዚህም መሰረት በየሄዱበት በሽክላ Eቃ የተሞላ መደብር ውስጥ

Eንደገባ Eንሰሳ በግራም በቀኝም ያገኙትን ሁሉ Eያተረማመሱ ቆይተዋል። በዚህም

መሰረት ባጭር ጊዜ ውስጥ፣

• Eንደ Aውሮፓ Aቆጣጠር ከየመን ጋር በ 19961

• ከጅቡቲ ጋር ከ 1994 Eስከ 20082

• ከሱዳን ጋር ደግሞ ከ1994 Eስከ 200 ድረስ ዲፕሎማቲክ ግንኙነትን Eሰከማቋረጥ

የደረሰ ውዝግብ ውስት ገብተው ነበር3

• ከIትዮጵያ ጋር ደግሞ በ1998 ጦርነት ውስጥ ገብቷል።

ይህ ብቻ ሳይሆን Aቶ Iሳያስ Aፈወርቂ Eና ድርጅታቸው ሸAቢያ ከተለያዩ ሀገሮች ጋር

የሚያጋጥማቸውን Aለመግባባት በኩርፊያና ቶሎ ብለው በማካረር ዲፕሎማቲካ ግንኙነትን

Eስከማቋረጥ በሚደርስ Aካሄድ ለመቋጩት ሲሞክሩ ደግሞ ደጋግሞ ታይቷል። ይህ

Aያያዛቸው ባንድ በኩል ለራሳቸው ከሚሰጡት Eጅግ ተፈላጊ ነኝ፣ ታላቅ Aርበኛ ነኝ፣

ታላቅ የፖለቲካ ሊቅ ነኝ ወዘተ ከሚል Eጅግ የተጋነነ ግምት የሚመነጭ ሲሆን በሌላ

በኩል ደግሞ ያስተሳሰብ ደካማነታቸውን Eና ስሜትን የመቆጣጠር ችሎታቸው Eጅግ

ዝቅተኛ Eንደሆነ የሚወስዱትም Eርምጃ ሊያሰከትልባቸው የሚችለውን ጉዳት ማገናዘብ

Aለመቻላቸውን ያመለክታል።

በዚህ ድንገተኛ ኩርፊያ Eና ነገርን ቶሎ የማካረር ባህሪይና Eርምጃ Iሳያስ Aፈወርቂ Eና

ድርጅታቸው ሸAቢያ ራሳቸውን Eጅግ የከፋ ችግር ውስጥ የጣሉበት (ከIትዮጵያ ጋር

ከነበረው የ 998ቱ ጦርነት ውጭ) Aንድ ምሳሌ Eንዳውሮፓውያኑ Aቆጣጠር በ 2007

ከምስራቅ Aፍሪካ በይነ መንግስታት የልማት ድርጅት (Iጋድ) ውስጥ ኤርትራ ራሷን

ድንገት ማግለሏን በጽሁፍ ባስታወቀች ጊዜ ነበር4

።

1 http://www.ipsnews.net/1996/08/yemen-eritrea-hanish-islands-conflict-ends-questionsremain/

2 http://military.wikia.com/wiki/Djiboutian%E2%80%93Eritrean_border_conflict

3 http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/590910.stm

4 http://reliefweb.int/report/eritrea/eritrea-suspends-membership-igad

ይህ Eጅግ ድንገተኛ ያልተለመደና በዲፕሎማቲክ Aለምም Eንደ በሳል Eርምጃ

የማይታየው Aካሄድ Aቶ Iሳያስ Aፈወርቂን ፣ ድርጅታቸውንና Eወካላታለሁ የሚሏት

ኤርትራን ከAካባቢያዊ፣ Aህጉራዊውና Aለም Aቀፋዊ መድረክ Aግልሏቸው በምንም

መልኩ ድምጻቸው Eንዳይሰማ Aድርጓቸው ከEለት ወደ Eለት የተነጠሉ ብቸኛ ሆነው

ቆይተዋል።

ይህ ብቻ Aይደለም፣ Iሳያስ Aፈወርቂ Eንዳውሮፓውያን Aቆጣጠር በ2008 Aመተ ምህረት

ድንገት ተነስቶ Aለም Aቀፍ የEርዳታ ድርጅች ሁሉ ጠቅልላችሁ ከኤርትራ ውጡልኝ

ኣሉ፡፡ በወቅቱ የኤርትራ ህዝብ ችግር Aለበት፣ በረሀብም የሚሰቃየው ህዝብ ቁጥር ሰፊ

ነው፣ ይህን ጉዳይ ለመታደግ Eርዳታው ያግዛል ቢባሉም፣” ነገሩን ሁሉ Aጡዘው

“Eርደታችሁን ረሀብተኛ ለሆኑት ስድስት Eና ሰባት ሚሊዮን Iትዮጳያውያን ሕጻናት

ወይም በቅኝ ግዛት ለተያዙት (Oኪፔሽን ) የOጋዴን ሶማሌ ህዝብ ስጡት ነበር ያሉት” 5

ጉድ ሳይሰማ መስከረም Aይጠባም Eንዲሉ የEርዳታ ድርጅቶችን ድንገት ተነስተው

በጅምላ ማባረራቸው ያሰከተለው ትዝብት ሳይቀዘቅዝ፣ በሜይ 2008 ከAልጀዚራ

ቴሌቪዥን ፕሮግራም ጋር ባደረጉት ቃለምልልስ ፣ ተመልካችን ሁሉ በሚያሰደነግጥ ሁኔታ

ራሳቸውን ለመቆጣጠር Aቅቷቸው የተሳከረ Eና ካንድ “የሀገር መሪ” የማይጠበቅ

Aቀራረባቸው ሲታይ በሌሎች ዘንድ የነበራቸውን ጥቂት ከበሬታ ያሳጣቸው ይመስለኛል።6

ከላይ ከተጠቀሰው በተጨማሪ፤ “Aንችው ታመጭው Aንችው ታሮጭው” Eንደሚባለው

በ2007 ድንገት ተነስተው በኩርፊያ ከIጋድ ለቅቄ ወጥቻለሁ Eንዳላሉ ሁሉ በ2011

ደግሞ ድንገት ወደ ድርጅቱ Aባልነት ልመለስ ብለው የIጋድን በር ያንኳኩት ያው Aቶ

Iሳያስ ነበሩ። ይህ ብቻ ሳይሆን ወደ Iጋድ ለመመለስ ያቀረቡት ጥያቄ ደርሶናል ሆኖም

የዚህ Aይነቱ ጉዳይ ውሳኔ የሚሰጠው በድርጅቱ የመሪወች ጉባኤ ስለሆነ በትEግስት

ይጠብቁ ተብሎ ቢነገርም Eንዴት ይሆናል Aሁኑኑ ካላስገባችሁኝ ብለው በዲፕሎማሲው

Aለም Eጅግ ባልተለመደና Aሳፋሪ በሆነ መልክ ሳይጋበዙ መልክተኛ ልከው በስብሰባው

ጉባኤ ላይ ካልተሳተፍኩ ብለው ግርግር የፈጸመት ያው Aቶ Iሳያስ Aፈወርቂ ነበሩ።78

Eነዚህ ከላይ የተጠቀሱት መረጃወች Eንደሚያሳዩት፣ የAቶ Iሳያስ መንግስት ከምስረታው

ጀምሮ Eኔ ያልኩት ካልሆነ በሚል ዘዬ ፣ ባካባቢው የራሳቸውን የበላይነት ለማስፈን

ባደረጉት ሙከራ Eጅግ Aጥፊ የሆነ ባህሪን ሲያንጸባርቁ ለረጅም ጊዜ ቆይተዋል። ይህ

ሁኔታም፤ በስርAቱ ላይ Eጅግ ብዙ ተቃውሞ Aስነስቶባቸዋል፣ ከAካባቢውም ሆነ ከAለም

Aቀፉ ህብረተሰብ ነጥሏቸው ቆይቷል።

Aዲሱ የሸAቢያ Aካሄድ

5 https://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=UAXKsZ8OsWo

(ከ12ተኛው ደቂቃ ጀምሮ ያለውን ያዳምጡ)

6 https://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=UAXKsZ8OsWo

7 http://www.diretube.com/ethiopian-news/eritrean-representative-thrown-out-of-igad-meeting-inethiopia-video_e219074e8.html

8 http://www.africareview.com/News/IGAD+bars+Eritrea+from+Addis+Ababa+mee

ting/-/979180/1224476/-/5wmtfkz/-/index.html

Aቶ Iሳያሰ ወደስልጣን ሲመጡ ዴሞካራሲያዊ ብቻ ሳይሆን Aብዮታዊም ተብሎ

ሰለተገመቱ Eሳቸውም ቢሆኑ ዴሞካራሲን Eውን ለማድረግ Eችላለሁ በማለት Aለም

Aቀፉን ህብረተሰብ ለተወሰነ ጊዜ ከጎናቸው ለማሰለፍ ችለው ነበር። Aሁን ከ 20 Aመታትን

ያስቆጠረው ተግባራቸው ግን ዴሞክራሲያዊም፣ ዘመናዊም መሪ Eንዳልሆኑ በተግባር ሰላሳየ

ባካባቢው የሚከሰቱ ቀውሶችን EንደEግር ማስገቢያ በመጠቀም ታላላቆቹን መንግስታት

መልሶ ለመወዳጀት ከፍተኛ መገለባበጥ ለማድረግ ሲጣጣሩ ይታያል። ይህን ሲያደርጉ ግን

ቀደም ሲል ይዘዋቸው የሚጓዟቸውን ፍላጎቶች ፣ ለምሳሌ በሀገር ውስጥ ስልጣንን

በብቸኛነት ይዞ መቀጠሉን፣ Iትዮጵያን በተመለከተ ድንበሩን በሚፈልገው መልክ

ማስከለል Eና ከ1998 ጦርነት በሐላ የተቋረጠበትን ጥቅም መልሶ መመስረት በዋናት

ሳይቀየር ነው።

የAቶ Iያሳያስ Aዲሱ Aካሄድ በዋናነት የተጀመረው ባውሮፓውያኑ Aቆጣጠር በ2011

Aምባሳደር ግርማ Aስመሮምን ባፍሪካ Aንድነት ድርጅት Aምባሳደር Aድርገው በሾሙበት

ጊዜ ነበር። የAቶ ግርማ ሹመት ተራ Aምባሳደርነት ሙያ መጫወት ብቻ ሳይሆን የAቶ

Iያሳያስን Aዲሱን ዲፕሎማቲክ Aካሄድ በዋናነት Eንዲመሩም ነበር። Aምባሳደር ግርማ

በሀይለስላሴ ዘመን የIትዮጵያ Eግር ኳስ ብሄራዊ ቡድን ተጫዋች የነበሩና ሁዋላም

በIትዮጵያ ውስጥ የAቶ Iሳያስ መንግስት Aምባሳደር ሆነው ያገለገሉ ናቸው ። በዚህም

የተነሳ የIትዮጵያን ፖለቲከኞችና የዜጎችንም ባህሪይ “ ጠንቅቄ Aውቃቸዋለሁ” ባይ

ናቸው። Aምባሳደር ግርማ በቀጣይነት ይህንኑ የAቶ Iሳያስን Aጀንዳ በዋናነት

ለማስፈጸም በተባበሩት መንግስታት ዋና Aምባሳደር ተደርገው በ2014 መሾማቸው

ይታወሳል።9

ፈረንጆች “ብዙ ትንኞችን ከኮምጣጤ ይልቅ ማርን በመጠቀም ማጥመድ ትችላለህ” “ You

can catch more flies with honey than with vinegar “ Eንደሚሉት የAቶ Iሳያስ

መንግስትም Aላማውን፣ ራEዩን ወዘተ ሳይለውጥ ተቀባይነት ያሰገኛል ብሎ በገመተው

ሰላም Eና መረጋጋትን ባካባቢው ለማሰፈን፤ በግንባር ቀደምነት Aስተግባሪ መስሎ

መሯሯጥን መርጠወል። ለዚህም የሚከተሉትን Eንመልከት

በየመንና መካከለኛው ምስራቅ

ኤርትራን “ከIትዮጵያ ግኝ ገዥነት ነጻ ለማውጣት” Aቶ Iሳያስና ድርጅታቸው ባካሄዱት

ትግል የAረቡ Aለም በሁሉም መልኩ ግንባር ቀደም Aጋር Eንደነበር ይታወሳል።

በገንዘብና በዲፕሎማቲካ ብቻ ሳይሆን ለምሳሌ የIራኑ Aያቶላ ኮሚኒ በሳምንታዊ የEለተ

Aርብ (የጁምA) ሳይቀር ለኤርትራ ነጻነት ተከታታይ ጸሎት ያደርጉ ነበር።10

ከ“ነጻነት” በሁዋላ ግን Eንደተመኙት Eንክብካቤው Aልቀጠለም። በAረቡ Aለምና

በመካከለኛው ምስራቅ ቦታ ተነፍጓቸው የቆየት Aቶ Iሳያስ የየመን ግጭትና የሳውዲ

የሚመራው ትብብር ጣልቃገብነት ሲከሰት በግንባር ቀደምትነት ነው “ሁኔታውን

ለማረጋጋትና ሰላም ለማውረድ” በሚል ሰበብ ዘለው የገቡት። በዚህም መሰረት በAፕሪል

9 http://www.caperi.com/new-permanent-representative-of-eritrea-to-un-presentscredentials/

10 https://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v (ከሰባተኛው ደቂቃ ጀምረው ያዳምጡ) 

2015 በሳውዲ Aረቢያ ጉብኛት Aድርገው በዚሁ ጉዳይ ላይ ከሳውዲ ንጉሰ Eና ሌሎችም

ባለስልጣናት ጋር ተወያይተው Aንዳንድ ስምምነትም ላይ Eንደደረሱ ተዘገቧል።11

በማስከተልም “ባካባቢው ሰላምን ለማምጣት” በሚል ሰበብ ቀደም ሲል ይረዷቸው ነበር

Eየተባለ በሚጠረጠረው የሁቲ Aማጽያን ላይ ጀርባቸውን Aዙረው በሳውዲ ለሚመራው ጸረ

ሁቲ ወታደራዊ ዘመቻ Eግረኛ ጦር ለመላክ Eንደሚፍልጉ ተናግረዋል።12

የAቶ Iሳያስ መንግስት በAንድ Eስላማዊ ሀገር የውስጥ ጉዳይ ጣልቃ ገብቶ መገኘቱ

በራሱ በኤርትራ የEስልምና ሀይማኖት ተከታዮች ዘንድ ሊያስከትለው የሚችለው Eንደምታ

ምን Eንደሚሆን ወደፊት የሚታይ ይሆናል። Aሁን ባለው ሁኔታ ግን፣ በውስጥ የሚመጣን

የህዝብ ቁጣ ለሳውዲ Aረብያና Aጋሮቿ ድጋፍ በመስጠት ሊመጣ ከሚችለው ጠቀሜታ

ጋር ሲወዳደር ሚዛን Aይደፋም ተብሎ Eንደተደመደመና ሊመጣ የሚችለውንም ግፊት

ለመቋቋም ቆርጠው Eንደተነሱ ያመለክታል።

በደቡብ ሱዳን

ቀደም ባሉት Aመታት ኤርትራ የደቡብ ሱዳን ነጻነት ደጋፊ ሆና መኖሯ ይታወቃል።

ደቡብ ሱዳን ነጻነቷን ከተቀናጀች በሁዋላ ግን Aቶ የIሳያስ ተጽEኖ Eዚህ ግባ የሚባል

Aልነበረም፡ በቅርቡ የደቡብ ሱዳን ድርጅቶች የEርስበርስ ግጭት ሲከሰትም Aቶ Iሳያስ

ችግሩን ለመፍታት በሚደረገው ጥረት ውስጥ ምንም ቦታ Aላገኙም ነበር።

በIጋድ Aጋፋሪነት ተይዞ በነበረው የደቡብ ሱዳን ተፋላሚዎች Eርቅ ጉዳይ

በወያኔ/IህAዴግ ሊቀመንበርነት Eና በሌሎች የምሰራቅ Aፍሪካ መንግስታት ተባባሪነት

Eየተካሄደ ቆይቷል። በዚህ ሂደትም ኤርትራ ሙሉ በሙሉ ተገልላ ቆያታለች። በማርች

2015 የEርቅ ሂደቱ Eንደተደናቀፈ ግልጽ ሲሆን ነበር ኤርትራ ድንገት በዚህ ሁኔታ

ውስጥ ዋና ተዋናይ ሁና ለመቅረብ የሞከረችው። በዚህም መሰረት የደቡብ ሱዳኑን መሪ

Aስመራ ድረስ በመጋበዝ ላካባቢው ችግር ኤርትራ ዋና ተጫዋች ነች የሚለውን ማስጨበጥ

ነበር የሞከሩት። ዋና ምክራቸውም “ሊበጠብጢAችሁ ከሚፈልጉ መንግስታት ተጠንቀቁ”

የሚል ነበር።13

በAለም Aቀፍና ያካባቢ ድርጅቶች ውስጥ (Iጋድ)

ኤርትራ በ2007 ድንገት በቃኝ ብላ ከIጋድ Eንዳልወጣች Eና በወቅቱ ይህ Eርምጃችሁ

ትክክል AይደለምEና Aስቡበት ቢባሉም Aሻፈረኝ ብሎ የቆየው የAቶ Iሳያስ መንግሰት

ማንም ሳይጠይቀው ነበር ድንገት ተነስቶ በ2011 መልሶ ለመቀላቀል ጥያቄ ያቀረው።14

ይህ ጥረት Aቶ Iሳያስ ቀደም ሲል ያጡትን ቦታ መልሶ ለመያዝ የሚደረገው ሙከራ

Aንድ Aካል ለመሆኑ ምንም ጥርጥር የለውም።

11 https://www.middleeastmonitor.com/news/middle-east/18347-saudi-arabia-eritreaagree-to-boost-red-sea-security

http://www.madote.com/2015/04/pictures-eritreanpresident-visits.html

12 http://ethiomedia.com/100leads/4825.html 13 http://sudantribune.com/spip.php?article54751

14 http://stesfamariam.com/2014/04/10/eritreas-igad-suspension-and-reactivation-decisionssacrosanct-and-legal/

ከIትዮጰያ ጋር

Iትዮጰያን በተመለከተ Iሳያስ Aፈወርቂ Aሁን የሚከተሉት Aካሄድ

• መሰረታዊ መስሎ የሚታያቸውን የድንበር ጉዳይ Eሳቸው በሚፈልጉት መንገድ

Eንዲደመደም ማድረግ

• ተቃዋሚውን በማግባባት፣ በመሞት ላይ ካለው የወያኔ ስርAት ጋር ማበር ሳይሆን

የመጭው ጊዜ ባለስላጣናት ጋር መወዳጀት

• ከIትዮጵያዊ ተቃዋሚዎች ጋር በማበር የቆሽሽውን የራሳቸውን ገጽታ ማደስና፣

ተቀባይነት ማግኘት

ጥቂቶቹ ናቸው።

ለIሳት ሰራተኞች በፌብሯሪ 2015 በኤርትራ ውስጥ የሰጡት Eጅግ ረጅም ቃለምልልስ

ተቃዋሚውን ለማግባባት ያዘጋጁት Eቅድ Aንድ ገጽታ ይመስላል። በዚያ ቃለ ምልልስ

ውስጥ Aቶ Iሳያስ፤ የ ኤርትራና Iትዮጵያን ጉዳይ የተመለከተ ስብሰባ በያካባቢው

መደረግ ያገባዋል “ በማለት የሰነዘሩት ምክር መሰል መመሪያ ፤ በቅርቡ ደግሞ በማይ 9

Eና 10 በዋሽንግተን ዲሲ “ ያፍሪካ ቀንድ ሁኔታን” የመረመረው ስብሰባ ይዘት በከፊልም

ቢሆን ከAቶ Iሳያስንና ከሻAቢያን የተሀድሶ ስትራተጂ ጋር Eጅግ Eንደሚጣጣም

ይታያል።

Aቶ Iሳያስ በIሳት ቃለመጠቅ ላይ Aበክረው የገለጹት ለIትዮጵያ Aንድነት የቆሙ፣

ለIትዮጵያ ከመልካም ነገር ውጭ የሚመኙት ነገር Eንደሌለ ፣ የIትዮጵያ ህዝብ መብት

Aለመከበር Eንቅልፍ Eንደነሳቸው Eና Eንዲያውም Iትዮጳያ መፈራረስ Aለበት ተብሎ

በተለያዩ መንግስታት ሲሰነዘር Eርሳቸው Aይሆንም ብለው Eንዳስቆሙ ወዘተ ነበር።

ይሀ ሁሉ ግን Iትዮጰያውያን ለAመታት ከምናውቀው የIሳያስ Aፈወርቂ ንግግሮች Eና

ተግባር ጋር Eጅግ የሚጋጭ ነው።

ሰበብ ፈልገው በIሳያስ Aፈወርቂ ለመጭበርበር በተጠንቀቅ ከሚጠባበቁት ወይም

በIትዮጵያ ኪሳራ ላይ ወዳጅነትን ለመመስረት ከሚፈልጉት በስተቀር ሁኔታውን

በትክክል ለመረዳት ለሚሞክር ሁሉ የAቶ Iሳያስ Aቋም Aሁንም ቀድም ሲል ከነበረበት

ቦታ ፈቀቅ Eንዳላለ መገንዘብ ያቻላል። ለዚህም በዚያው በIሳት ቃለምልልስ Eና

በተለያዩ የዜና Aውታሮች ውስጥ ደግመው ደጋግመው የ ኤርትራና የIትዮጵያ ድንበር

ጉዳይ ያለቀለት Eንደሆነና Iትዮጵያም “ከወረረችው የኤርትራ ግዛት መውጣት Eንዳለባት

መናገራቸውን ማስተዋል በራሱ በቂ መረጃ ነው” ባለፈው Aመት (2014) Aምባሳደር ግርማ

Aሰመሮም ለ ገለልተኛ Aገራት ስብሰባ ካደረጉት ንግግር ውስጥ ደግመው ደጋግመው

ያሰመሩበትም ይህንዩ ነበር። http://www.madote.com/2014/05/ambassador-girmaasmeroms-speech-at.html

በመጨረሻም በቅርብ በሜይ 9 Eና 10 የተካሄደው የዋሸንግተኑ የሰብAዊ መብት ስብሰባ

ጉዳዩ ስለ Aፍሪቃ ቀንድ ነው Eየተባለ፣ በመላው Aፍሪካ በመብት ረገጣ ያፋሪካዋ ሰሜን

ኮርያ (the north Korea of Africa) Eየተባለች የምትታወቀውን ኤርትራ የምታካሂደው

ግፍ በጨረፍታ Eንኳ Aለመናገሩ (Aንዳንድ ጠቃሚ የውይይት ዶክመንቶች መቅረባቸው

Eንዳለ ሆኖ) ጉባIውን ከሰብAዊ መብት ጉባኤነት ይልቅ የሻቢያ የህዝብ ግንኙነት መሳሪያ

Aስመስሎታል። ስለ ኤርትራ መናገር ካላሰፈለገ፣ ስብሰባውን የምስራቅ Aፍሪካ ብሎ

Aለመሰየም ነበር። የምስራቅ Aፍሪካ ከተባለ በሁዋላ ዋናዋን ሰብAዊ መብት ረጋጭ

Aለመተቸት ግን Eጅግ Aሰተዛዛቢ ብቻ ሳይሆን የIትዮጵያውያንን Eና ያርትራ

ወገኖቻችንንም ቁስል Aለመረዳት ነው።

የዚህ Aይነቱ Aያያዝ ደግሞ ለኤርትራም ሆነ ለቀሪው Iትዮጵያ ህዝብ የሚሰጠው

ጠቀሜታ የለውም። የAቶ Iሳያስ ዘግናኛ Aገዛዝ Eንኳንስ የኤርትራ ነዋሪዎች Aለም

Aቀፉ ህብረተሰብም በያደባባዩ የሚናገረው Eና Aበክሮ የሚታገለውም ነው።

ቢያንስ ቢያንስ Eኛ Iትዮጵያውያን Eንደ ዋቢ Eየጠቀስን የምንሟገትባቸው ድርጅቶች

ማለትም ሂውማን ራይትስ ዋች፣ 15 Aምንስቲ Iንተርናሽናል Eና ሌሎቹም ስለ Aቶ

Iሳያስ Aገዛዝ Eና የኤርትራ ነዋሪዎች ሰቆቃ የዘገቡትን በጥቂቱ ማየት በቂ ግንዛቤን

ይሰጣል።

የህዝቡን ትግልም ሆነ ነጻነት ማንም ሀይል Aያግደውም። የሌላው መብት ሲረገጥ የሁሉም

መብት Eንደተረገጠ ማሰታወስ ለሁሉም ተገቢ ነው። ሰለኤርትራ ነዋሪዎች መብት መረገጥ

Eኔ ምን Aገባኝ የሚል ሰው ደግሞ፣ የኔ መብት ስለተረገጠ ለመብቴ በማደርገው ትግል

ሌሎች Eርዳታ ይስጡኝ ብሎ መጠየቁ መሰረት የሌለው ነው16

በመጨረሻም የኤርትራን ጉዳይ በተመለከተ ብዙ Eጅግ ብዙ የሚያነጋግሩ ጉዳዮች Eንዳሉ

መረዳት ተገቢ ነው፡ ይህን ለመረዳት ደግሞ በሀገር ቤት የሚነቃነቁ የIትዮጵያ ተቃዋሚ

ፓርቲወች (Aድርባይ የሚባሉት ሳይቀሩ) የሚሉትን ማዳመጥ በቂ ነው። በዚህ ውስጥ

ያልተዘጋውን የሀገራችንን Aጀንዳ ወደጎን ከማለት Aልፎ ለAቶ Iሳያስና ለመንግስታቸው

ፕሮፓጋንዳ፤ የህዝብ ግንኙነትና Aገዛዙን የማጠናከር ስራ ተባባሪ መሆን ግን ሀላፊነት

የጎደለው ብቻ ሳይሆን መስመር ማለፍም ጭምር ይሆናል።

ማጠቃለያ

የAቶ Iሳያስ ያለፉት ጥቂት Aመታት የተሀድሶ Eንቅስቃሴ Aገዛዛቸውን ከደረሰበት

የውስጥም የውጭም መገለል Eና የፖለቲካ ግፊት፣ Aላቅቆ Eንደገና ለማንሰራራት

የሚደረገው ጥረት Aካል ነው።

Aለም Aቀፍ ሁኔታው ያመቸኛል ባሉት መንገድ Aቶ Iሳያስ ራሳቸውን Eንደገና

Aጠናክረው Eየተንገዳገደ ያለው Aገዛዛቸውን መልሰው ለማጥናከር፣ Iትዮጵያን በተመለከተ

ደግሞ ነባር Aቋማቸውን ለማስፈጸም ያልተዘጉና በEንጥልጥል የሚገኙ Aጀንዳወችንም

በAለም Aቀፍ ግፊትና በተባባሪ Iትዮጵያውያን ለማስፈጸም ሁኔታውን Aያመቻቹ

ይገኛል።

Aንድ የAለም Aቀፍ ሁኔታዎችን የሚተነትን ጸሀፊ የዩክሬን ነጻነት ከየትኛውም ሀያል

መንግስት በላይ በደካማዋና ትንሿ ቡልጋሪያ መዳፍ ስር ሊሆን Eንደሚችል ገልጦ ነበር።

ይህን ያለውም፣ ራሽያ የIኮኖሚዋ መሰረት የሆነው የነዳጅ ምርቷን ወደውጭ ለማስተላለፍ

Eየሰራችው ያለችው የነዳጅ ማስተላለፊያ ቧንቧ በቡልጋርያ በኩል ስለሆነ ደካማዋ

ቡላጋሪያ የቧኒቧውን ስራ Aልደግፍም ብትልና ብታቋርጠው ምን ያህል ታላቋን ራሽያን

ለማሽመድመድ Eንደምትቸል ለማሳየት ነበር።

የEኛም የነጻነት ትግላችንና ሀገራዊ ነጻነታችን በመሞት ላይ ለሚገኝ ጨካኝ ጸረ

Iትዮጵያ ሀይል ማንሰራሪያ ብቻ ሳይሆን በዚሁ ቡድን መዳፍ ስር በድጋሜ Eንዳይወድቅ

15 http://www.hrw.org/world-report/2014/country-chapters/Eritrea

16 https://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=e2rP5alopBE

በጥንቃቄ ማሰተዋል ይገባል። ለዚህም በሬ ሆይ ሳሩን Aይተህ ገደሉን ሳታይ የሚለውን

የAበውን ብሂል Eናሰታውስ። ጎበዝ ነገሩ ሁሉ Eየተስተዋለ ቢሆን መልካም ነው።